Interview Victor Griffioen en Titus Tiel Groenestege

Door: Frank Siera

"Never let the truth get in the way of a good story," een citaat van Johnny Cash en de leidraad van de nieuwe Orkatervoorstelling CASH, gespeeld en geschreven door Viktor Griffioen en geregisseerd door Titus Tiel Groenestege. "Wat is waar? Wat is niet waar? Maakt het uberhaupt uit? Misschien zegt een goed verhaal wel meer over wie je bent dan de waarheid."

Viktor Griffioen, acteur en muziektheatermaker, o.a. bekend van The Sadists, kwam voor het eerst in aanraking met Johnny Cash door een kaasreclame. "Een beetje cheesy misschien, maar echt waar. Het singletje dat je gratis kreeg bij een blok kaas heb ik kapotgedraaid als puber. Op de toneelschool is mijn liefde voor Cash pas echt tot bloei gekomen, toen we zijn muziek gebruikten in een zombievoorstelling. Zijn nummers bleken goed bij mijn stem te passen. Het idee om een voorstelling over hem te maken bestaat dus nu al zo'n 15 jaar in verschillende vormen, maar nu hebben we de juiste vorm gevonden: één man, een gitaar en een goed verhaal, net als Johnny Cash zelf." 

“Nu hebben we de juiste vorm gevonden: één man, een gitaar en een goed verhaal, net als Johnny Cash zelf."

"We focussen in de voorstelling vooral op Cash' laatste periode en de kroon op zijn werk: de American Recordings. Producer Rick Rubin zei tegen Cash dat hij zijn twotrack recorder overal mee naartoe moest nemen, thuis en in hotelkamers, om te kunnen opnemen. Terug naar de basis, niet performen. Het was ambitieloos, dat was juist zo sterk en revolutionair voor zijn doen. Het draaide niet om de showman, maar om de verhalenverteller. Zo merk ik dat nu ook, ik heb op het podium soms de neiging in de muziek groter of ironischer te performen en dan moet ik van Titus gas terugnemen." Titus lacht: "Onze verhouding in dit proces is vergelijkbaar met die van Cash en Rubin."

Viktor vertelt verder: "De soberheid van die periode van Johnny Cash valt goed samen met een fase als maker waarin ik minder groots en uitpakkerig wil werken. Ik heb altijd schijt gehad aan het credo 'less is more', maar ik ben geen jonge hond meer. Drumrobots, rookmachines en special effects zijn supertof maar als je dat tot je vijftigste blijft doen word je op een gegeven moment een pastiche op jezelf. Tijd voor een volgende stap in mijn makerschap, waarin ik mezelf serieuzer durf te nemen. Eerlijker durven zijn op een podium, dat heb ik nooit zo eerder gedaan." Titus analyseert: "Dit zijn eigenlijk jouw American 
Recordings."

“Het was ambitieloos, dat was juist zo sterk en revolutionair voor zijn doen. 
Het draaide niet om de showman, maar om de verhalenverteller. 
Zo merk ik dat nu ook.”

"De voorstelling is een poging aan de biografie te ontkomen, maar dat lukt niet helemaal. We kunnen niet om de man zelf en zijn leven heen. Verhalen over Cash raken meer en meer vervlochten met verhalen uit Viktors eigen leven. Ook daar kunnen we niet om de man zelf en zijn leven heen."

"Hetzelfde geldt voor de muziek," hoopt Viktor. "Ik hoop dat mensen zich na afloop afvragen of de songs in de voorstelling nu van Johnny Cash of van mij zijn. De vraag van wie een nummer is en of dat uitmaakt keert ook terug in de voorstelling. Uiteindelijk is muziek schrijven en spelen geïnspireerd door iemand misschien nog wel een groter eerbetoon dan het daadwerkelijk coveren van zijn nummers. Er zijn coverbands die zijn muziek geweldig kunnen spelen, maar in deze 'seven songs for Johnny Cash' gaat het ook over de persoon die de songs schrijft en zingt. Letterlijk, want mijn beeld van Cash is anders dan die van het publiek of van Titus."

"Ik heb niet dezelfde fascinatie voor Johnny Cash als Viktor," vertelt Titus. "Dat is juist handig. Ik weet niet meer over 'm dan de gemiddelde toeschouwer. Een paar hits, de film Walk The Line, maar daar houdt het wel bij op. Daardoor kan ik juist doorvragen en wat objectiever kijken. Er is veel sprake van mythevorming, daar heeft hij zelf ook enorm aan bijgedragen." Viktor: "Johnny Cash vertelde situaties uit zijn leven in drie totaal verschillende versies, terwijl later in zijn biografie bleek dat de hele gebeurtenis überhaupt nooit plaats had kunnen vinden. 'Never let the truth get in the way of a good story', dus."

"Op de muziek ben ik nu al zo trots als een aap met zeven lullen," vertelt Viktor. "En dat is ook nog eens een zin uit de voorstelling. De songs zijn soms wat theatraler of ruiger dan het werk van Cash, maar passen wel echt bij zijn muziekstijl." Titus rondt af: "We hopen dat het publiek in verwarring de zaal verlaat, over of ze nu het verhaal en de muziek van Johnny Cash of van Viktor Griffioen hebben gehoord. En dat ze daarna thuis nog een plaat van Cash opzetten." Op de vraag wat Johnny Cash zelf van de voorstelling zou hebben gevonden, antwoorden ze allebei: "Hij vindt het sowieso goed dat we schijt hebben aan de rest en ons 
eigen ding doen."

20 t/m 31 juli, 17:30 uur
Paloni Zaal
www.theaterbellevue.nl/cash