Naar de hoofdinhoud Naar de voettekst
foto Benning & Gladkova

Wie was er eerst (werktitel)

Roos Bottinga, Ada Ozdogan / Theater Bellevue, Het Nationale Theater
Bellevue Lunchtheater
wo 15 jan - zo 9 feb

Wie was er eerst is een voorstelling over een kip die een toneelstuk maakt en de clash met haar mede-acteurs. Een scherpe, humoristische tekst van Roos Bottinga, over de verhouding tussen mens en dier.

Het is een primeur voor alle betrokkenen: een toneelstuk geschreven door een kip, die tevens ook de hoofdrol vertolkt. Ondanks een gemoedelijke eerste lezing met alle acteurs, de kip en haar tolk, escaleert het al snel na de succesvolle première als één van de acteurs afwijkt van de regieaanwijzingen van de kip. Een situatie die volledig uit de hand loopt.

“Ik las een artikel over het feit dat dieren verbeeldingskracht hebben. Toen dacht ik: als je verbeeldingskracht hebt, dan kun je je dingen voorstellen en dus ook kunst maken. Wat nou als een dier een toneelstuk zou maken? Hoe gaan wij daar dan mee om?

In dit stuk bevraag ik de dominantie van de mens over de natuur. Die dominantie zit, ondanks alle ‘green washing’, heel diep. Onze economische en maatschappelijke structuren zijn erop gebouwd. Zijn ervan afhankelijk. En we zijn het gewend. We hebben onszelf onttrokken van het ecosysteem om zo, zittend op onze zelfgemaakte troon, de rest te exploiteren. We vertellen elkaar al zo lang dat de natuur iets anders is dan wij dat we het zijn gaan geloven. Maar de natuur heeft ons niet nodig, wij hen andersom wél."
Roos Bottinga

Wie was er eerst is na Exit Poll de tweede productie die voortkomt uit een open call van Theater Bellevue en Het Nationale Theater waarin de auteur wordt gezocht voor een nieuwe tekst van een Lunchtheatervoorstelling. De voorstelling is te zien in mei 2025 en wordt gespeeld door Hein van der Heijden, Esther Scheldwacht en Denise Aznam, de regie is in handen van Ada Ozdogan.

Theater Bellevue X Het Nationale Theater

In 2023 zijn Theater Bellevue en Het Nationale Theater een meerjarige samenwerking gestart. Jaarlijks gaan zij met een open call op zoek naar de schrijver voor een nieuwe theaterproductie, gespeeld door acteurs van het ensemble van Het Nationale Theater.

Schrijvers, niet alleen ervaren podiumschrijvers, worden uitgenodigd om visionaire, invoelbare antwoorden te formuleren op vragen van onze tijd. Bij de eerste open call was dit de vraag Hoe kun je de samenleving écht veranderen? De winnende tekst was de politieke satire Exit Poll, geschreven door Joeri Heegstra en Max Wind (première maart 2023) gespeeld door Denise Aznam, Tamar van den Dop, Yela de Koning en Rick Paul van Mulligen in regie van Belle van Heerikhuizen.

Voor de tweede open call in het najaar werd inzenders gevraagd te reflecteren op de vraag Hoe leren we (weer) luisteren naar de verzwegen stemmen van de natuur?. Uit 59 geanonimiseerde inzendingen beoordeelde een leescommissie het plan Wie was er eerst van theatermaker Roos Bottinga als favoriet.

De leescommissie bestond dit keer uit Mahat Arab (Mensen Zeggen Dingen, Poetry Circle), Tom Helmer (dramaturg en programmamaker Theater Bellevue), Melissa Knollenburg (schrijver en Toneelschrijfhuis), Ada Ozdogan (regisseur), Esther Scheldwacht (ensemblelid Het Nationale Theater) en Remco van Rijn (dramaturg Het Nationale Theater).

“We zijn dit jaar de zoektocht aangegaan naar verhalen die ons weer leren luisteren naar de natuur: dieren, planten, geesten, gronden. Wat Roos met haar verhaal laat zien is hoe kunst een dier agency kan geven, een eigen stem. Maar ook hoe verschrikkelijk complex dat is, hoeveel valkuilen er daarbij op de loer liggen. De absurditeit die we ervaren bij de gedachte aan een ‘stuk geschreven door een kip’ zegt al genoeg over de heersende verhouding tussen mens en dier. Ik ben verheugd dit traject samen met Roos, Bellevue, Ada, en ons gezelschap aan te gaan.”  
Eric de Vroedt, artistiek leider Het Nationale Theater

 

 

Pay what you can

Bij deze voorstelling is het op een of meerdere dagen mogelijk om te betalen naar draagkracht. Als je een kaartje koopt verschijnen er meerdere Pay what you can-prijssoorten. Kies de prijs die bij jou past. Als deze hoger is dan de standaardprijs maak je het mogelijk dat een andere liefhebber iets minder kan betalen. 
Services

Credits

tekst Roos Bottinga
regie Ada Ozdogan
spel Hein van der Heijden, Esther Scheldwacht, Denise Aznam
coproductie Theater Bellevue, Het Nationale Theater
deze samenwerking wordt ondersteund door VandenEnde Foundation
mede mogelijk gemaakt door Fonds Podiumkunsten